27 Ağustos 2011 Cumartesi
TİRE USULÜ MARUL YEMEĞİ
1 büyük marul
125 gr.kıma,
yarım demet dereotu,
1ad büyük soğan,
1 yemek kaşığı domatez salçası,
2 ad domates,
bir miktar zeytin yağı
yeterince tuz,karabiber,
YAPILIŞI
ustacım size bir tarifte benden olsun ben Tireliyim Tire yöresinde bu hep yapılır ve tadıda doyumsuzdur.adı marul yemeği
Marulu yarım parmak büyüklüğünde doğrayalım,kaynayan suya atarak yumuşayana dek haşlayalım hatta suyunu az koyarsak suyunuda dökmeyelim,kıyma soğan ,dere otu ve diğer malzemeleri ayrı bir kapta kavurup marulların üzerine dökelim bir güzel marullar yumuşayana dek pişirip indirelim,servis sırasında mutlaka üzerine limon sıkarak servis yapalım afiyet olsun
MARUL YEMEĞİ
27 Ocak 2010 Çarşamba
MARUL ÇEŞİTLERİ
marul bahçesi
hhh
göbek marul
kıvırcık marul
KIRMIZI YAPRAKLI MARUL-RED LEAF LETTUCE- 100+ TOHUM
-Heirloom dediğimiz geçmişi 1950’li yıllara dayanan ve klasikleşmiş bir marul türüdür. Son derece lezzetli yapraklarıyla salatalara ayrı bir tat katar.
-Uzun süre mahsül verir ve bronz-kırmızı tonlarında yaprakları vardır.
SİVRİ YAPRAKLI ÇİN MARULU- YAO MAK-
***UZAK DOĞU MUTFAĞI***
-Tohum Dünyası olarak Uzak Doğu mutfağının en önemli sebze ve yeşillik çeşitlerini evlerinize ve bahçelerinize getiriyoruz. Bilindiği gibi Uzak Doğu ülkelerinde yaşayan insanlar her zaman sağlıklı olmalarıyla ön plandadırlar. Bunun sırrı çok fazla yeşillik tüketmeleridir. Şimdi tohumdan yetiştireceğiniz bu yeşillik ve sebzelerle sofralarınıza lezzet ve sağlığı getirebilirsiniz.
-Sivri Yapraklı Çin Marulu (Yao Mak) diğer marul türlerinden farklı olarak hem taze hem de pişirilerek tüketilmek için uygundur. Yeşil ve gevrek yapraklara sahiptir. 40-45 gün gibi kısa sürede mahsul vermesinden dolayı çok tercih edilen bir türdür.
KIŞLIK SOĞUĞA DAYANIKLI KIVIRCIK MARUL
YEŞİL,ETLİ VE ÇOK LEZZETLİ BİR YEŞİLLİKTİR SOĞUĞA DAYANIKLI OLMASI KIŞ AYLARINDA KOLAY YETİŞMESİNİ SAĞLAR
ICEBERG MARUL TOHUMU- 100 TOHUM
SAKSI MARULU TOHUMU- 150+ TOHUM
-Heirloom dediğimiz kökeni 1850 li yıllara dayanan geleneksel marul türlerindendir. İç mekanda saksıda veya bahçelerde sınırlı alanlarda yetiştirmeye uygun, çok ve sürekli mahsul vermesiyle bilinen özel bir türdür. Uzun bir saksıda birden fazla marul yetiştirebilir ve bu lezzetli marulları salatalarınızda kullanabilirsiniz veya direkt olarak tüketebilirsiniz.
SALİNAS MARUL
u
uu
u
u
u
u
u
u
u
acı marul
Türkçe: Acı marul
Almanca: Giftlattich
Fransızca: Laitue vireuse
İngilizce: Wild lettuce
Yayılışı: Türkiye’de yaygın olarak yetişir.
Kullanılan kısımları: Yaprakları, (Lactucae folium), Lateksi (Lactucarium).
Etken bileşikleri: Flavonlar (apigenin), kumarinler (eskulin), terpenoitler, seskiterpen yapısında acı maddeler, laktupikrin, laktusin.Etki ve kullanılışı: Laktupikrin ve laktusinden dolayı sedatif etkili olduğu sanılmaktadır. Yatıştırıcı, ağrı kesici ve hipnotiktir. Uykusuzluk, huzursuzluk, çocuklarda aşırı duyarlılık, tahrişli öksürük, adet kanaması düzensizlikleri, adale ve romatizma ağrılarında kullanılır.
Dozaj: 0.5 - 3 g drog/gün. Lactucarium (kuru lateks ekstresi) 0.3-1 g/gün
Çay: Günde 3 çay fincanı
Hazırlanışı: 1 çay kaşığı (2 g) drog üzerine kaynar su dökülür, 10’ bekletilir, süzülür.
Acımarul Nedir
Birleşikgillerden, tadı acı, yaprakları dişli, sürgününden çıkan sütü uyuşturucu ve yatıştırıcı olarak kullanılan iki yıllık bir Bitki (Lactuca virosa).
Alm. Giftlattich, Fr. Laitue virause, İng. Wild lettuce. Familyası: Bileşikgiller (compositae).
Türkiye'de yetiştiği yerler: İstanbul civarı.
Sapının alt kısmı batıcı tüylü, sarı çiçekli, beyaz sütlü, iki yıllık otsu bitki olan acımarul , Çiçekleri başak denen çiçek durumunda toplanmıştır. Başağı meydana getiren bütün çiçekler dilsi ve erdişi (erkek ve dişi birarada)dir.
Yapraklarının dişli ve dişlerinin ucunun dikenli olmasıyla yenen maruldan ayrılır ve tadı acıdır. Süt borularına sahiptir. Boyu 1-2 metreyi bulan sürgünü kesilirse beyaz bir süt akar. Kuruyunca esmerleşen sütüne acı marul sütü denir.
Kullanıldığı yerler: Acı marul sütü eskiden ağrıları dindirmek için Ameliyatlarda kullanılırdı. Bitki zehirli olup, narkotik ve yatıştırıcı etkiye sahiptir. Şimdi de yatıştırıcı olarak şuruplarda kullanılmaktadır.
Tabii olarak Avrupa, Kuzey Afrika ve Batı Asya’da yayılmıştır. Acı marul eskiden Avrupa ve Amerika’da sütü için yetiştirilirdi
Aslan dişi (kara hindiba,yabani acı marul) Faydaları ve Özellikleri
Aslan dişi (kara hindiba,yabani acı marul) özellikleri
* Çayırlarda hendeklerde yetişir.
* Kökü ,yaprağı kullanılır.
* Müsait bulduğu yerlerde yetişen bu bitkinin yaprakları rozeti andırır.
* Çiçekleri sarıdır.yaprakları ilkbaharda, kökleri ise son bahar aylarında toplanarak gölgede kurutulur.
* İçinde taraxacine adında acı bir madde bulunur.
Aslan dişi (kara hindiba,yabani acı marul) faydaları
* 60-100 gram kök,bir litre suda on dakika kaynatılarak üç hafta sabah akşam birer kahve fincanı içilirse vücuda kuvvet ve dinçlik verir.
* İdrar torbasmdaki iltihapları giderir.
* İdrarı söktürür.
* Göğsü yumuşatır.öksürüğü keser.
* Balgamlı ishallere iyi gelir.
* Böbrek taşlarını düşürür.
* Karaciğer şişkinliğini indirir. Sarılığa faydalıdır.
* Mesane ve kalınbağırsak iltihaplarını izale eder.
* Taze sürgünlerinin kırılmasıyla elde edilen süt, dişleri temizler ve parlatır. Sütü cilde iyi gelir.
* Ayrıca yaprakları salata olarak da yenir.
Acı Marul Aslan dişi
Bileşikgiller familyasındandır. Sapının alt kısmı batıcı tüylü, sarı çiçekli, beyaz sütlü otsu bir bitkidir. Kurutulmuş sütünden infüzyon yolu ile faydalanılır.
Latincesi:Lactuca serratifola
Faydaları
Sinir Sistemi:Uyutucu ve uyuşturucu olarak kullanılır.
ACI MARUL
Yaşamsal önem taşıyan maddeler, Eser element, Potasyum, Fosfor
Yağ metabolizmasını düzenliyor, felç riskine karşı koruyor
Acı Marul (Cichorium Intybus)
Yol ve tarla kenarlarında ekilmemiş arazide yetişir. Kuru ve sıkı toprağı sever. Temmuz ve ağustos aylarında mavi çiçekler açar
Acı marulun kökünde ve gövdesinde bulunan süt mide rahatsızlıklarına ve hazımsızlığa iyi gelir. Kurutulmuş yaprakları ve kökü “safra kesesinin faaliyetini hızlandırır hazmı kolaylaştırır.
Taze yaprakları salata yapılarak yenilirse kanı temizler. Kökü kurutularak kavrulur kahve gibi içilir veya kahveye ilave edilir.
yapraklarından ve kökünden yapılan cay karaciğer dalak ve böbreklerin faaliyetini düzenler. Safrakesesi ifrazatını çoğaltır. Basurdan şikâyeti olanlara fayda sağlar.
Süt içinde kaynatılarak içilen suyu pankreas ifrazatını çoğaltır.
çiçekleri toplanır bol şekerle iyice karıştırılır güneşte kurutulur. Elde edilen bu lezzetli ilaç hastalıklarına iyi gelir ve kalbi kuvvetlendirir. Bu ilaçtan günde 1-2 kahve kaşığı alınabilir.
Acı marulda idrar söktürme özelliği olduğu gibi mide nezlesine de iyi gelir. Ayrıca kanamalarda iyi bir dinlendiricidir.
Önemli Not: Karaciğer hastaları sarılık hastalığına yakalananlar basuru olanlar böbrek rahatsızlığı çekenler acı marulu mutlaka doktor tavsiyesiyle kullanmalıdırlar
acımarul a. Sapının alt kısmı batıcı tüylü, sarı çiçekli, beyaz sütlü, ikiyıllık otsu bitki. (Yol kenarlarında taşlık yerlerde biter. Kurutulmuş sütü Avrupa ülkelerinde laktukaryum. Türkiye'de marul yağı diye bilinir, uyutucu ve uyuşturucu olarak halk hekimliğinde kullanılır.) [Bil. a. Lactu-ca serriola ya da virosa; bileşikgiller familyası.]
marul
Marul Nedir
Birleşikgillerden, geniş ve uzun olan yeşil yaprakları taze olarak yenilen bir Bitki (Lactuca sativa):
Diger bir Marul da yabani marul (Lactuca serriola)dir. Acı marul, eşek marulu, yag Marulu gibi isimlerle de bilinir. Anadolu’da yaygındır. Bitkinin çiçekli dalları idrar arttırıcı, antispazmodik ve yatıştırıcı etkilere sahiptir. Kurutulmuş sütü de uyuşturucu ve uyutucu etkilere sâhiptir. Anadolu’da 10 kadar marul (Lactuca) türü yayılmış bulunmaktadır.
Acı Marul
Birleşikgillerden, tadı acı, yaprakları dişli, sürgününden çıkan sütü uyuşturucu ve yatıştırıcı olarak kullanılan iki yıllık bir bitki (Lactuca virosa).
Kıvırcık Marul
Yaprakları kıvırcık bir tür marul, kıvırcık.
Yabani Marul
Sarı çiçekli, beyaz sütlü, 50-150 cm yükseklikte, iki yıllık otsu bir bitki, eşek marulu, yağ marulu (Lactuca serriola).
Deniz Marulu
Sığ sularda bulunan, ince levhaya benzeyen yaprakları olan yeşil Su yosunu (Ulva lactuca).
Eşek Marulu
Yabani marul.
Yağ Marulu
Yabani marul.
Marul 30-100 cm boylarında, tüysüz, sari renkli çiçekler açan, beyaz bir süt taşıyan iki yıllık otsu bir bitki. Kültür formları ve değişik varyeteleri, çok eskiden beri yetiştirilmektedir. Bostan marulu olarak da bilinir.
Marul geniş yeşil yapraklı, yıllık veya altı aylık bir ılıman iklim sebzesidir. Genelde yaprakları salata olarak çiğ tüketildiği gibi Çin gibi bazı ülkelerde kökü ve yaprakları pişirilerekten yenir.
Sütlü bir su içermesi nedeniyle Latincedeki ismi lactis ( süt ) kökünden türetilmiştir. Pek çok çeşidi vardır.
Marulda, A ve C vitaminleri bulunur.
Salata ve marul tek yıllık serin iklim sebzesidir. Yetişme süresi 2-3 Ay gibi kısa süreli olan salata ve marul tiplerinde açıkta ve örtü altında değişik mevsimlere uygun olarak ıslah edilmiş çeşitlerle arka arkaya yılın 12 ayı üretim yapmak mümkün olmuştur. Son yıllarda yağlı baş salata ve kıvırcık baş salata tiplerinin Türkiye’deki üretimi ve yeme alışkanlığı salata ve Marullara çeşit zenginliği kazandırmıştır.
Marulun Faydaları
* Sinirleri yatıştırır.
* Tansiyonu düşürür.
* Sakinleştirici etkisi ile uykusuzluk çekenler için faydalıdır.
* Aybaşı halini düzenler ve ağrısını hafifletir.
* İştah açar ve sindirimi kolaylaştırır.
* İdrar söktürücüdür.
* Kabızlığı giderir.
* Vücuttaki zararlı Maddelerin uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
* Dalak ve karaciğer yetmezliği ile sarılığa karşı etkilidir.
* Basur şikâyetlerini azaltır.
* Göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser.
* Balgamı söker.
* Aşırı cinsel isteği azaltır.
* Anne Sütünü arttırır.
* Kemik erimesi ve romatizmada faydalıdır.
* Kan şekerini düşürücü etkisi ile şeker hastaları için yararlıdır.
* Özellikle gelişme çağındaki çocukların gelişimini destekler.
* Hastaların iyileşmesini hızlandırır.
* Cildi güçlendirir ve güzelleştirir.
* Uykusuzluğu giderir.
* Sinirsel kalp çarpıntılarını keser.
* Erkeklerde aşırı cinsel istekliliğin azaltılmasında kullanılır.
* Kabızlığı önler, hazmı kolaylaştırır.
* Basur memelerinde faydalıdır.
* Kandaki şeker miktarını düşürür, kanı temizler.
* Nekahat devresinin kolay atlatılmasında yardımcı olur.
* Romatizma tedavisinde de yararları görülen bitki, karaciğer ve dalaktaki şişkinlikleri indirir.
* Böbrek iltihaplarında iyidir.
* Marul suyu, ergenlik sivilcelerini giderir, yüze tazelik ve güzellik verir.
* Lapası, kan çıbanı, Apse ve yanıklarda kullanılır.
* Asabi öksürükleri keser.
100 gr yenilebilir salata ve Marulda 10-15 kalori, 0,9-1,2 gr protein, 0,2 gr yağ, 1,2 -2,9 gr karbonhidrat, 0,9 gr kül, 95 gr su, 22-26 mg Ca, 0,5-2 mg Fe, 9 mg Na, 175-264 mg K, 330-1900 IU A, 0,04-0,06 mg B1, 0,07 mg B2, 0,2-0,4 mg niacin, 6-18 mg Cvitamini bulunur.
Kalsiyum Minerali ile A ve C vitaminleri açısından zengin bir sebzedir. Ayrıca Marulda B, D, E vitaminleri ve demir, sodyum, bakır, iyot, fosfor ve çinko mineralleri de bulunur.
Besin değerlerini hızlı kaybeden bir sebze olduğu için marulu çabuk tüketmek gerekir. Marulun Suyu cildi besler ve cilde tazelik verir. Sivilceleri giderir. Lapası yanıklara ve çıbanlara iyi gelir
Türkiye’de yetiştiği yerler: Anadolu’nun her yerinde yetiştirilmektedir.
Kullanıldığı yerler: Sebze olarak kullanılır. Tâze yaprakları bas ağrısına karşı, süt arttırıcı, hafif müshil ve idrar arttırıcı olarak kullanılır. Marul tohumu da yatıştırıcı, hafif müshil etkiye sâhiptir. Erkeklerde özellikle ergenlik döneminde oluşan aşırı cinsel istekleri frenler.
Marul İklim İstekleri
Salata ve Marullar soğuğa kısmen dayanıklı, nemli Hava koşullarına gereksinim duyan serin, ılık iklim sebzesidir. Vegetasyon süresi kısa olduğundan Türkiye’nin tüm bölgelerinde yetiştirilebilir. Yazları serin geçen bölgelerde yaz yetiştiriciliği de mümkündür. Bu bakımdan yaz aylarında 1000-1500 m. olan yayla kesiminde yazlık çeşitlerin yetiştirilmesi mümkündür.
Salata ve marul gruplarının sıcağa karşı duyarlılıkları farklılık gösterir. Sıcağa karşı kıvırcık baş salatalar çok hassas oldukları halde, yağlı baş salatalar orta derecede hassas, yaprak salatalar daha az hassastır. İyi bir baş oluşumu için düşük Sıcaklıkta yavaş büyüme idealdir.
Salata ve marul yetiştiriciliğinde en uygun Sıcaklık derecesi 15,5 ºC ile 18,3 ºC arası ise de baş bağlama esnasında 8 ºC-12 ºC arasında olmalıdır. 18 ºC’nin üzerindeki sıcaklıklarda vegetatif devreden generatif devreye geçiş başlar. Islah çalışmaları ile yüksek sıcaklıklara dayanıklı, çiçeklenmeyen yazlık çeşitler geliştirilmiştir.
Marul Toprak İstekleri
Salata ve marullar iyi drene edilmiş, özellikle 25-30 cm.lik toprak tabakasında humusça ve besin maddelerince zengin, tınlı kumlu veya kumlu tınlı toprakları sever. Salatalar pH 6-7, marullar pH 5,5-7 olan Topraklarda iyi yetişir.
Salata ve marullar toprak tuzluluğuna orta derecede hassastır.
Marul Fide Yetiştiriciliği
Salata ve marul fidelerini yetiştirmek için tohumlar fide yastıklarında sterilize edilmiş harç üzerinde 10 cm aralıklarla açılmış sıralara yapılabildiği gibi, içlerine sterilize edilmiş harç doldurulmuş saksılara veya Plastik torbalara ekilebilir.
İyi bir çimlenme için toprak Sıcaklığı 4,4 ºC ile 26,7 ºC arasında, en uygun hava sıcaklığı 24 ºC olmalıdır.ekimden 6-10 Gün sonra tohumlar çimlenir ve toprak yüzüne çıkarlar. Bitkiler 3-4 yapraklı olduğu zaman yastıklarda seyreltme yapılır. Fidelikte yabani otlar ayıklanır, sulama, hastalık ve zararlılarla mücadele yapılır.
Marul Dikimi
Tohum ekim zamanı Akdeniz sahil kuşağında Ağustos-Aralık ayları, dikim Eylül-Ocak aylarıdır. Hasat Ekimde başlar, periyodik olarak çok soğuk kış ayları hariç Haziran sonuna kadar devam eder. Yayla şartlarında tohum Martta ekilir, Nisan, Mayısta dikilir, hasat Temmuz - Eylül aylarında olur.
Fideler 6-7 yapraklı olunca tarlaya dikilirler. Yaprak salata, yağlı baş salata ve marul çeşitleri nispeten daha küçük olduğundan, kıvırcık baş salatalara göre daha dar aralıkla dikilmelidir. Baş salatalarda m2’de 7-12 bitki bulunmalıdır. Genelde karık yönteminde dikim ikili sıralar halinde yapılmalıdır. Fideler sıra arası 30-35 cm, sıra üzeri 25-30 cm olmak üzere dikilirler. Dikim sonrası Bitkilere bol can suyu verilmelidir.
Marul Bakımı
Dikimden sonra birkaç defa toprağı kabartmak veya yabancı otları temizlemek amacıyla çapalama yapılır. Açık tarla yetiştiriciliğinde yağmurlama sulama yapılmalıdır. Yetişme mevsiminde toprak ve hava nemi göz önüne alınarak toprağın suya doyumu üstünde su verilmemelidir. Fazla su kök çürüklüğüne neden olur. Hasada yakın dönemde fazla su ve gübreleme yapılmamalıdır.
Salata ve Marulların büyüme periyotları kısa olduğundan gübre istekleri fazladır. Salata ve marul yetiştiriciliğinde dekara 3-5 ton organik gübre verilir. Saf olarak dekara 10 kg N, 5 kg p2o5, 20-25 kg k2O verilir. Fosforun tümü, Azot ile potasyumun 1/3’ü dikim öncesi taban gübresi olarak verilir. Potasyum ile Azotun geriye kalan kısmının 1/3’ü rozet yaprak dönemi, 1/3’ü ise baş bağlamadan önce verilir.
Marul Hasat
Yağlı Baş salata
Salata ve Marullarda hasat yapraklar kartlaşmadan ve tohuma kalkmadan önce yapılmalıdır. Aksi taktirde acılaşma görülür. Hasat bitkinin tek tek elle yapılması suretiyle gerçekleştirilir. Toprak yüzeyine yakın kısmından kök boğazının üzerinden bir bıçakla kesilmek suretiyle yapılır. Tarladaki bitkinin hepsi aynı anda hasat olgunluğuna ulaşmadığından hasadın birkaç kez yapılması gerekebilir.
Marulda Görülen Hastalıklar
Mildiyö, marul sap çürüklüğü, marul beyaz çürüklük, Rhizoctonia dip çürüklüğü, Antraknoz, kurşuni küf, külleme, Septoria leke hastalığı, kahverengi yanıklık.
Marulda görülen Zararlılar
Yaprak biti, salyangoz ve sümüklü böcekler, tel kurtları, maras, danaburnu, bozkurt, yaprak piresi, kırmız örümcek, Lahana tırtılı, nematodlar.
marul suyunun faydaları
Marul Suyu
marulun sert kısmı varya beyaz kısmı onu bastırdığınız zaman biraz zor da olsa çıkıyormuş suyu
Uzmanlar, marul suyu, yüze sürülürse ergenlik sivilcelerini giderdiğini, oralara tazelik ve pembelik verdiğini kaydediyor.
marullu sebzeli makarna
Yapılışı:
Havuç tavla zarı şeklinde doğranır, yarım çorba kaşığı tereyağında yumuşayana kadar kavrulur. Üzerine konserve bezelye ve az tuz eklenir. Spagetti haşlanır, süzülür, yağlanmış fırın kabına aktarılır. Üzerine havuç,bezelye yayılır. Yumrta , süt çırpılır, erimiş tereyağı ilave edilir, tuz ve karabiber serpilir. Karışıma rende kaşar iri doğranmış marul katılır ve makarnanın üzerine gezdirilir. Makarna önceden ısıtılmış 190 derece fırına verilir. Pembeleşene kadar pişirilir.
Afiyet olsun.